Pilot Gezond en Wel Thuis: samen sterker in seniorenflats

Bij de Hofjes van Wilton heeft de galerij op de vijfde verdieping inmiddels zijn eigen WhatsApp-groep. En in de ontmoetingsruimte De Suite komen ouderen iedere zondag samen koffiedrinken. Het zijn twee voorbeelden van hoe Gezond en Wel Thuis werkt. ‘Ik voel enthousiasme in de flats. Bewoners willen wel contact, maar de eerste stap zetten is soms best eng’, vertelt thuiscoach Michael. Op vier locaties waar veel senioren wonen zijn Woonplus, de Frankelandgroep en Careyn met de pilot van start gegaan.

In de sfeervolle huiskamer van Menuet II en De Suite in Groenoord zijn naast Michael ook Natalie en Anouk van de Frankelandgroep aangeschoven, net als Corrie en Dulcineia van Woonplus. Ze zijn positief over de pilot Gezond en Wel Thuis. De urgentie is namelijk groot, leggen ze uit.
‘We moeten nú denken over later. Het aantal 80-plussers gaat namelijk verdubbelen in de komende 20 jaar. Maar het zorgpersoneel blijft in het gunstigste geval gelijk. De uitdaging is dat ouderen toch op een fijne manier zelfstandig kunnen blijven wonen. Door elkaar te helpen’, meent Natalie van de Frankelandgroep.

Mensen met wie het klikt
Projectleider Corrie van Woonplus vult aan: ‘Je buren helpen doe je alleen als je die kent. Je hebt dan al een vertrouwensband. Natuurlijk is een flat geen grote “happy family”, maar er zijn altijd mensen met wie het klikt. Senioren die meer sociaal contact hebben, worden samenredzaam en voelen zich beter thuis in hun woning en woonomgeving. Daarom zetten wij ons in voor deze pilot.’

Thuiscoach als smeerolie
De eerste stappen zijn gezet, vertelt Michael. Sinds juni werkt hij als één van de thuiscoaches van de Frankelandgroep op drie van de vier locaties. Zo’n thuiscoach fungeert als een soort smeerolie, legt hij uit. ‘We brengen mensen vooral met elkaar in contact. In een persoonlijk intakegesprek vragen wij bewoners naar hun hobby’s en wensen. Zo kunnen we mensen aan elkaar koppelen. Houdt iemand anders ook van voetbal, dan kunnen ze misschien samen kijken. Ik loop regelmatig op de galerijen en maak een praatje. Met een klein zetje komen bewoners zo in contact. Zo hebben twee buurvrouwen die elkaar eerst niet goed kenden al sleutels uitgewisseld. En is er een WhatsApp-groep gevormd op de vijfde verdieping.’

‘Twee buurvrouwen die elkaar eerst niet goed kenden, hebben al sleutels uitgewisseld’

Koffieochtend in huiskamer
Net als de thuiscoach helpt een ontmoetingsruimte bewoners elkaar te leren kennen. Ouderen kunnen namelijk makkelijker samenkomen: dichtbij en vertrouwd. Eind juni heropenden we samen met Frankeland de Gezond en Wel Thuis-huiskamer in Menuet II en De Suite. Dat is nu al een succes.
‘Een paar enthousiaste bewoners organiseert een koffieochtend op zondag, die heel goed wordt bezocht. En er zijn nog meer leuke ideeën, zoals samen koken. De thuiscoaches helpen bij het organiseren, maar senioren zijn zelf aan zet’, vertelt Anouk, beleidsmedewerker bij de Frankelandgroep.

Maatwerk voor elke locatie
Ook op de andere drie proeflocaties richten wij ontmoetingsruimten in. Dat is maatwerk, want de locaties en bewoners verschillen van elkaar, legt Corrie uit. ‘Zo zijn in de drie vernieuwbouwde Hofjes van Wilton behalve terugkeerders ook veel nieuwe 55-plussers komen wonen, die elkaar nog niet kennen. In de middelste flat gaan we daar een woning inrichten als Gezond en Wel Thuis-huiskamer. Ontmoeten heeft de architect bovendien verweven in het ontwerp, bijvoorbeeld met bredere galerijen en gezamenlijke binnentuinen. Bij de inrichting van die tuinen helpt de organisatie Buurtklimaatje ons. Zij bouwen ook samen met de thuiscoaches aan een sociale woongemeenschap.’

Ideeën van bewoners
Bij de drie flats aan de Delflandseweg is eveneens een Gezond en Wel Thuis-huiskamer in de maak. Corrie: ‘Eén van de vier geschakelde woningen zetten we daarvoor in. De thuiscoaches gaan de inrichting ervan samen met de bewoners doen. Dat gaat in nauw overleg met de actieve bewonersvereniging van de Delflandseweg, die in de woning er schuin tegenover activiteiten organiseert. De thuiscoaches laten de bewoners graag zelf met ideeën komen, want het is hún huiskamer.’

Soepmiddag om kennis te maken
De vierde locatie is de grote Heijermansflat, die vooral veel 80-plussers telt. Ouderen kunnen elkaar ontmoeten bij het Wijkcentrum De Brug, legt Dulcineia, beleidsmedewerker bij Woonplus uit.
‘Bij de ingang van de flat hebben we ook onze buurtpost, waar de partners voor zorg en welzijn kunnen afspreken met bewoners. Onze buurt- en wijkbeheerders houden daar wekelijks een spreekuur. Om het project op een leuke manier te starten zijn we samen met onze samenwerkingspartners langs de deuren geweest om soep uit te delen. Op deze geslaagde soepmiddag hebben de welzijnswerkers - die dezelfde rol hebben als de thuiscoaches - al met huurders kennisgemaakt. Bewoners konden ook direct hun vragen aan ons kwijt. Op deze locatie zijn Careyn en Seniorenwelzijn onze samenwerkingspartners, bij de andere drie locaties is dat de Frankelandgroep.’

Bekende gezichten
Die nauwe samenwerking tussen Woonplus en de zorgorganisaties maakt Gezond en Wel Thuis bijzonder. Dat elk complex zijn preferente zorgaanbieder heeft, is uniek. Volgens Natalie is dat in veel opzichten waardevol. ‘In de lift staan soms medewerkers van vier zorgorganisaties, die huishoudelijke hulp en thuiszorg leveren. Dat is natuurlijk niet efficiënt. Eén organisatie met bekende gezichten voelt voor bewoners vertrouwd. Plus dat onze huishoudelijke hulpen het tijdig signaleren als mensen achteruitgaan. Zij kunnen snel schakelen naar de thuiscoaches, maar ook naar ons zorgaanbod.’

Meting na twee jaar
Uit het gesprek blijkt dat het enthousiasme voor Gezond en Wel Thuis groot is. Of senioren echt baat hebben bij deze aanpak, gaan metingen van onderzoeksbureau Obelon na de pilot van twee jaar uitwijzen. Daarna evalueren de organisaties hoe zij hiermee verdergaan en welke financieringsvorm daarbij past.
Corrie: ‘Voor ons is de pilot geslaagd als we zien dat ouderen zich meer thuisvoelen in hun wooncomplex. En dat ze door een groter netwerk zich samen beter kunnen redden. De korte lijnen met zorg- en welzijnspartners zijn voor ons een grote plus.’

Op de foto v.l.n.r.: Anouk, Dulcineia, Natalie, Michael en Corrie.